 |
Λόγοι και αιτίες που προκαλούν αστάθεια |
Ένα από τα πιο συχνά φαινόμενα που μπορεί να προβληματίσουν έναν αναβάτη, είναι η αστάθεια ή –όπως το λέμε απλά- το “κούνημα” του δίτροχου που οδηγεί. Το κούνημα εκδηλώνεται όταν οδηγούμε το δίτροχο μας σε ευθεία και είναι μια υψηλής ή μέσης συχνότητας ταλάντωση στον διαμήκη άξονα. Συνήθως, χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο, το κούνημα κάνει την εμφάνιση του ή αυξάνει την ένταση του όσο τα χιλιόμετρα ανεβαίνουν. Ποια είναι όμως τα αίτια και οι λόγοι που προκαλούν αυτό το φαινόμενο και τι θα πρέπει να κάνετε στην περίπτωση που διαπιστώσετε κάτι τέτοιο; Ας τα πάρουμε ένα – ένα λοιπόν.
Πριν ξεκινήσουμε να επισημάνουμε το εξής: Αν είχατε ένα ατύχημα ή μια πτώση, ακόμα και στατική, και διαπιστώσετε ότι το δίτροχο σας εκδηλώνει αστάθεια κατά την οδήγηση του, θα πρέπει να μεταβείτε άμεσα για τεχνικό έλεγχο και να μην συνεχίσετε την οδήγηση του. Το ίδιο ισχύει φυσικά και αν η αστάθεια εκδηλωθεί ξαφνικά και είναι μεγάλης έντασης, χωρίς να έχει προηγηθεί κάποιο γεγονός που να την αιτιολογεί.
Μετά από αυτή την απαραίτητη επισήμανση, συνεχίζουμε λοιπόν, αναφέροντας τα σημεία, του λόγους και τις αιτίες από τις οποίες μπορεί να προκαλείται αστάθεια.
Ελαστικά
Όντας το μοναδικό σημείο της επαφής μας με τον δρόμο, τα ελαστικά μπορούν για διάφορους λόγους να αποτελέσουν την γενεσιουργό αιτία αστάθειας. Η φθορά τους -και ειδικά αυτή που έχει συντελεστεί ανομοιόμορφα- είναι σίγουρό ότι μπορεί να προκαλέσει αστάθεια και αυτό είναι το πρώτο σημείο το οποίο θα πρέπει να κοιτάξετε. Φυσικά, δεν υπάρχει άλλη… “γιατρειά”, πέραν της αλλαγής τους! Κούνημα όμως μπορεί να προκληθεί και από ακατάλληλες πιέσεις στα ελαστικά και αυτός είναι ένας έλεγχος που θα πρέπει να γίνεται μια φορά την εβδομάδα. Μικρότερη ή μεγαλύτερή πίεση από αυτή που συνιστά ο κατασκευαστής, έχει σαν αποτέλεσμα αστάθεια. Υπάρχει βέβαια και μια σπάνια περίπτωση όπου και οι πιέσεις είναι σωστές και τα ελαστικά “φρέσκα” παρ΄όλα αυτά εκδηλώνεται κούνημα και αυτό έχει να κάνει με ελατωματική κατασκευή και παραμορφωμένο σκελετό των ελαστικών. Αυτό ωστόσο είναι κάτι που μπορεί να πιστοποιηθεί από τεχνικό και αφού πρώτα έχετε αποκλήσει κάθε άλλα ενδεχόμενο.
Ζυγοστάθμιση / Ακτινολόγηση
Ο τροχός ενός δίτροχου, έχει μια σεβαστή μάζα, η οποία κατά την κίνηση του περιστρέφεται με μεγάλη ταχύτητα. Είναι λοιπόν προφανές, ότι ακόμα και οι παραμικρές (και φυσιολογικές) μεταβολές στην κατανομή του βάρους στην περιφέρεια του τροχού, μπορούν να εκδηλώσουν αστάθεια όταν αυτός περιστρέφεται. Η ζυγοστάθμιση λοιπόν, μια διαδικασία που γίνεται από καταρτισμένους τεχνικούς με την χρήση ειδικών μηχανημάτων σκοπεύσει στην εξάλειψη του φαινομένου, με την τοποθέτηση αντίβαρων στην ζάντα, προκειμένου να υπάρχει ένα ομοιόμορφο “ζύγισμα” σε όλη την περιφέρεια του τροχού. Σε τροχούς οι οποίοι φέρουν ακτίνες, θα πρέπει αυτές να έχουν την ίδια τάση, αλλιώς μπορεί να προκληθεί ελαφριά παραμόρφωση της ζάντας η οποία θα έχει ως αποτέλεσμα την αστάθεια. Η διαδικασία του έλεγχου της τάσης των ακτινών ενός τροχού λοιπόν, ονομάζεται ακτινολόγιση και είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να ληφθεί υπόψη σε όσα δίτροχα φέρνουν τροχούς με ακτίνες.
Αεροδυναμική
Είναι φυσιολογικό -μέσα σε λογικά πλαίσια- για ένα δίτροχο, να “κουνάει” όταν οδηγείται σε συνθήκες με πολύ αέρα. Ωστόσο πολλές φορές αυτό εκδηλώνεται και σε συνθήκες χωρίς αέρα και τότε είναι πολύ πιθανό να οφείλεται στην διατάραξη της αεροδυναμικής. Αν έχετε προσθέσει ψηλότερη ζελατίνα, top case ή πλαϊνές βαλίτσες, τότε πολύ πιθανό το “κούνημα” να προέρχεται από εκεί. Μπορείτε να διαπιστώσετε ότι κάτι τέτοιο ισχύει, να μετά την αφαίρεση αυτών των πρόσθετων αξεσουάρ, η αστάθεια σταματήσει να εκδηλώνεται. Μια άλλη αιτία που μπορεί να προκαλεί κούνημα, είναι… ο ίδιος ο οδηγός. Αν κρατάτε πολύ δυνατά το τιμόνι και είστε “σφιγμένοι” κατά την οδήγηση, τότε είναι πολύ πιθανόν ότι ακούσια, μεταφέρετε δυνάμεις στα grip και το δίτροχο παρουσιάζει αστάθεια. Το φαινόμενο μπορεί να γίνει πιο έντονο, στην περίπτωση που ένας αναβάτης φορά ακατάλληλα – φαρδιά ρούχα, τα οποία “κυματίζουν” ανεξέλεγκτα με τον αέρα. Προσπαθήστε να κρατάτε το τιμόνι χαλαρά και τα χέρια σας να λειτουργούν ως “αποσβεστήρες” των δυνάμεων που τους ασκεί ο αέρας. Εννοείται φυσικά ότι θα πρέπει να φοράτε και κατάλληλα για μοτοσυκλετσιτική χρήση, εφαρμοστά ρούχα.
Άλλοι λόγοι
Υπάρχουν και άλλοι λόγοι στους οποίος μπορεί να οφείλεται η αστάθεια μιας μοτοσυκλέτας. Η περιοχή του λαιμού και η φθορά ή η δυσκολία στην ελεύθερη κίνηση των ρουλεμάν που βρίσκονται στο εσωτερικό του, είναι μια από τις αιτίες. Φυσικά αυτό χρήζει εξέτασης από μηχανικό ο οποίος θα πιστοποιήσει το πρόβλημα αν αυτό υφίσταται και θα προχωρήσει σε επιδιόρθωση. Η κατανομή βάρους, είναι επίσης κάτι το οποίο μπορεί να προκαλέσει αστάθεια. Αν μεταφέρετε συνεπιβάτη και αποσκευές ή οποιοδήποτε μεγάλο φορτίο πάνω στο δίτροχο σας, αυτό έχει ως αποτέλεσμα την μεταβολή των γεωμετρικών χαρακτηριστικών από την συμπίεση των αναρτήσεων –ειδικά πίσω-, οπότε είναι πιθανό να εκδηλωθεί αστάθεια. Ο μόνος τρόπος για να αντισταθμιστεί αυτό, είναι η κατάλληλη ρύθμιση της πίσω ανάρτησης, μέσω της προφόρτισης του ελατηρίου.
